Korzeń kava kava od wieków był stosowany w celach zdrowotnych przez mieszkańców wysp zachodniego Pacyfiku. Wykazuje lekkie działanie psychoaktywne, znany jest między innymi z doskonałych właściwości uspokajających oraz zdolności do eliminowania stresu i lęku. Przez rdzenną ludność wykorzystywany był między innymi jako środek poprawiający jakość snu. W ostatnich latach kava kava zyskuje coraz większą popularność, a jej walory doceniane są w coraz to nowych obszarach globu. Przeczytaj artykuł i poznaj tajniki korzenia kava kava. Dowiedz się, jak wpływa na organizm i jak go stosować, aby był z jednej strony skuteczny, a z drugiej w pełni bezpieczny dla zdrowia.
W pigułce:
- Kava kava to pochodzące z wysp Pacyfiku zioło o wieloletniej tradycji i szerokim zastosowaniu zdrowotnym. Pomaga w eliminowaniu problemów natury fizycznej i psychicznej.
- Kava kava ma wyjątkowy wpływ na układ nerwowy. Oddziałuje na neuroprzekaźniki w mózgu, w tym na GABA, wykazując zdolność do łagodzenia napięć psychicznych i lęków.
- Coraz głośniej mówi się o wysokim potencjale korzenia kava kava w niwelowaniu problemów z zasypianiem i wspomaganiu zdrowego snu.
- Korzeń kava kava przyczynia się do zachowania homeostazy w organizmie. Jest pomocny nie tylko dla osób borykających się z zaburzeniami snu czy stanami lękowymi, ale też dla osób żyjących w ciągłym stresie, przepracowanych, mających huśtawki nastrojów, narażonych na duży wysiłek umysłowy.
- Atutem korzenia kava kava jest działanie uspokajające przy jednoczesnym braku zakłócenia funkcji poznawczych i wywoływania efektu otępienia.
Kava kava – magiczna roślina z wysp Pacyfiku
Kava kava, czyli pieprz metystynowy (Piper methysticum), to roślina z rodziny pieprzowatych wywodząca się z wysp Oceanu Spokojnego. Surowcem leczniczym jest korzeń rośliny. Dzięki wyjątkowo bogatemu składowi, stanowi on jeden z wiodących ziołowych środków leczniczych stosowanych przez tamtejszą ludność. Wykazując wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, pieprz metystynowy zwalcza wiele powszechnych dolegliwości, takich jak nadmierne odczuwanie stresu, zaburzenia nastroju, nadmierna nerwowość, nieumiejętność relaksowania się oraz problemy z zasypianiem i bezsenność.
Oprócz dodatniego oddziaływania na sferę psychiczną, korzeń kava kava jest pomocny w likwidowaniu rozmaitych dolegliwości natury fizycznej. Według wielu opinii ma moc uzdrawiania zarówno umysłu, ciała jak i ducha.
Pieprz metystynowy ma formę średniej wielkości krzewu o wzniesionych pędach. Na ogół osiąga wysokość około 4 m. Posiada duże sercowate liście i biało-kremowe kwiaty w kształcie kłosów. Roślina pochodzi z wysp Pacyfiku, głównie z rejonów zachodnich i południowych. Rośnie na Hawajach, Fidżi, Mikronezji, Melanezji, Vanuatu, Tonga i Samoa.
Słowo „Kava” w języku tonga oznacza „cierpki”, „kwaśny”. Natomiast łacińską nazwę zioła „Piper methysticum” tłumaczy się jako „pieprz odurzający”. W miejscach, w których naturalnie występuje kava kava, dużą popularnością cieszy się napój przyrządzany z jej sproszkowanego korzenia. Ponieważ ma właściwości rozluźniające i poprawiające nastrój, spełnia w tamtejszych kulturach podobną funkcję do alkoholu. Spożywanie napoju z korzenia kava kava to powszechna praktyka na rozmaitych uroczystościach, wydarzeniach i spotkaniach, w tym towarzyskich, biznesowych, kulturalnych, religijnych.
W ostatnich latach kultura picia napoju na bazie korzenia kava kava przenosi się także na inne obszary globu. Coraz popularniejszy jest w Australii, Nowej Zelandii, Stanach Zjednoczonych, a także w Europie. Dużym atutem napoju z kava kava jest fakt, że skutecznie uspokaja, a jednocześnie nie otumania. Określenie „kava” stosowane jest nie tylko do samej rośliny, ale i do naparu przygotowywanego z jej korzenia.
Korzeń kava kava – skład
Korzeń kava kava zawiera szereg składników aktywnych, a jednym z najważniejszych elementów są kawalaktony (kavalaktony), w tym: jangonina, metystycyna, kavaina oraz ich pochodne. To właśnie kawalaktony są odpowiedzialne za działanie uspokajające, normujące nastój i odprężające tego surowca.
Oprócz kawalaktonów zioło zawiera również inne laktony, flawonoidy, alkalony, ketony, alkaloidy, glutation, żywice, olejki eteryczne i związki mineralne.
Zawarte w pieprzu metystynowym kawalaktony oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy. Wykazują właściwości nootropowe, adaptogenne i neuroprotekcyjne. Stymulując wydzielanie neuroprzekaźnika o nazwie kwas gamma-aminomasłowy (GABA) przyczyniają się do zahamowania nadmiernej aktywności układu nerwowego, ułatwiając uzyskanie stanu uspokojenia, rozprężenia mięśni, równowagi wewnętrznej, beztroski, relaksacji. Składniki aktywne kava kava działają także na receptory serotoninergiczne, dopaminergiczne, histaminowe, opioidowe i benzodiazepinowe.
Kava kava jako remedium na stres, stany lękowe i problemy ze snem
Korzeń kava kava jako naturalny środek hamujący nadmierną aktywność układu nerwowego, tonizujący i rozkurczający mięśnie, jest coraz częściej stosowany w zakresie walki ze stresem, z zaburzeniami lękowymi, nerwicowymi, atakami paniki oraz problemami ze snem. Kolejne badania naukowe i praktyczne doświadczenia użytkowników potwierdzają zresztą jego zdolność do niwelowania napięcia psychicznego i poprawy jakości snu.
Dzięki zawartym w pieprzu metystynowym kawalaktonom zioło wpływa na aktywność receptora GABA-A, co skutkuje efektem redukcji nadmiernej czynności układu nerwowego. W rezultacie łatwiej nam uzyskać stan spokoju wewnętrznego, „czystej głowy”, braku lęku i wyciszenia negatywnych myśli. Dla kogoś, kto boryka się z trudnościami z zaśnięciem i niedoborami snu na tle nerwowym, kava kava może być skuteczną receptą na jego dolegliwości.
Kava kava wykazuje działanie uspokajające, co oznacza, że wprowadza nas w stan błogostanu i zadowolenia, ale przy tym nie daje efektu oszołomienia, spowolnienia reakcji, wzmożonej senności, dezorientacji. Jest pod tym względem dużo lepszym surowcem niż klasyczne leki nasenne, które często wywołują otumanienie i szereg innych negatywnych skutków ubocznych.
Kava kava wykazuje też działanie rozluźniające. W pewnym sensie działa podobnie jak alkohol – pomaga się zrelaksować, pozytywnie wpływa na relacje interpersonalne, czyni nas śmielszymi, bardziej odprężonymi i bardziej pewnymi siebie oraz polepsza nastrój. Pozbawiona jest jednak negatywnych efektów, jakie często przynosi alkohol, takich jak nadmierne przytępienie zmysłów, zaburzenie procesów myślowych, nadpobudliwość, drażliwość, konfliktowość, zaburzenia snu.
Kava kava wycisza złe emocje, relaksuje, jest strażnikiem dobrego samopoczucia psychicznego i gwarantem dobrego snu. To niezwykłe zioło wpływa korzystnie zarówno na proces zasypiania, jak i na wydajność wypoczynku nocnego. Przyspiesza moment wejścia w stan snu i wspiera głęboki, zdrowy sen bez wybudzeń, a tym samym usprawnia regenerację nocną organizmu.
Przyczyniając się do zwiększenia aktywności kwasu gamma-aminomasłowego, czyli neuroprzekaźnika kluczowego dla relaksacji ciała oraz redukcji napięcia nerwowego, kava kava pozytywnie wpływa na kondycję psychiczną w przypadku osób narażonych na częsty kontakt z czynnikami stresogennymi. Pomaga w obniżaniu poziomu kortyzolu (hormonu stresu) i rozkurcza nadmiernie spięte mięśnie, co również dodatnio wpływa na produktywność wypoczynku nocnego.
Dodatkowo zdolność korzenia kava kava do poprawiania samopoczucia i jakości snu jest efektem oddziaływania na receptory serotoninowe. Podnosząc poziom serotoniny, zwiększa odczuwanie zadowolenia i szczęścia, ale to nie wszystko. Z serotoniny wytwarzana jest melatonina – hormon snu odpowiedzialny za prawidłowy rytm spania i czuwania i utrzymanie efektywnego snu.
Osoby cierpiące na bezsenność i inne problemy ze snem niewątpliwie powinny zainteresować się korzeniem kava kava. Szczególnie pomocne może okazać się stosowanie go wraz z innymi ziołami nasennymi bądź adaptogenami. Dobrym wsparciem mogą być też akcesoria takie jak terapeutyczna kołdra obciążeniowa (w sprzedaży dostępne są zarówno kołdry obciążeniowe dla dorosłych, jak i kołdry obciążeniowe dla dzieci).
Ze względu na swoje właściwości korzeń kava kava jest cenną asystą dla osób poszukujących naturalnych metod na redukcję stresu, lęku i poprawę jakości snu. Jego skuteczność opiera się na bogatym składzie chemicznym, zwłaszcza kavalaktonach, które sprawiają, że kava kava zyskuje coraz większe uznanie wśród osób pragnących znaleźć harmonię i spokój.
W jaki sposób działa kava kava i jakie daje efekty po spożyciu?
Spożywanie korzenia kava kava budzi sporo kontrowersji z uwagi na domniemane działanie odurzające. Czy rzeczywiście roślina działa jak narkotyk? Przy intensywnym stosowaniu istotnie może wykazywać działanie odurzające, ale jest to działanie lekkie i łagodne.
Napary z pieprzu metystynowego, bezpośrednio po wypiciu, wywołują wrażenie delikatnego odrętwienia i mrowienia w ustach, gardle i na języku. Podobne wrażenie odczuwa się po znieczuleniu u stomatologa. Swoiste mrowienie u niektórych osób występuje również w okolicach intymnych (co może wpływać na nasilenie miłych doznań podczas seksu).
Jednak działanie kavy kavy to przede wszystkim działanie rozluźniające, odprężające i przeciwlękowe. W początkowych godzinach po spożyciu można odczuć lekki efekt euforyczny występujący jednocześnie z poprawą humoru, zwiększeniem jasności umysłu i wzrostem produktywności umysłowej. W kolejnych godzinach kava kava nie przestaje wpływać pozytywnie na nastrój, a wieczorową porą przywodzi przyjemne uczucie znużenia, ułatwia zasypianie i korzystnie oddziałuje na strukturę snu.
Kava kava – właściwości. W jakich dolegliwościach może pomóc pieprz metystynowy?
Mieszkańcy wysp Pacyfiku od stuleci wykorzystują napój z pieprzu metystynowego w redukowaniu rozmaitych dolegliwości. Kolejne badania wykazują, że specyfik nie jest tak rozpowszechniony bez powodu.
Najważniejsze właściwości i zastosowania prozdrowotne korzenia kava kava:
- przynosi ulgę w chorobach układu moczowego,
- jest cennym wsparciem w łagodzeniu objawów menopauzy,
- normuje obniżony nastrój, jest pomocny w stanach lękowych i depresyjnych,
- zmniejsza napięcie nerwowe, wycisza wewnętrznie,
- pomaga łagodzić objawy towarzyszące atakom paniki,
- niweluje objawy przemęczenia,
- ma działanie przeciwdrgawkowe,
- uśmierza bóle, w tym bóle mięśniowe, napięciowe, menstruacyjne, reumatyczne,
- ma właściwości rozkurczowe,
- pomaga niwelować dolegliwości ze strony układu trawiennego,
- pomaga wygaszać infekcje i stany zapalne,
- ma właściwości antyoksydacyjne,
- niweluje trudności z oddychaniem, jest pomocny w zmniejszaniu objawów astmy.
Kava kava – stosowanie, dawkowanie. Jak spożywać napój z pieprzu metystynowego?
Z rośliny kava kava przygotowuje się napój, którego ostateczna moc jest uzależniona od użytej odmiany zioła, części zioła (czy tylko korzeń, czy może korzeń wraz z łodygami), a także od zastosowanej dawki.
Napój kava kava w sposób tradycyjny przygotowuje się następująco:
Umieszcza się rozdrobniony korzeń kava kava w woreczku z tkaniny (około 3 łyżki). Zalewa się ciepłą lub lekko gorącą, ale niewrzącą wodą (500 ml). Ugniata się lekko woreczek, tak, aby jak najwięcej substancji aktywnych mogło przedostać się do wody. Po 15 minutach wyciska się woreczek i usuwa z naczynia. Napój rozlewa się do kubeczków i wypija.
Najszybszym i najintensywniejszym działaniem charakteryzuje się napój z kava kava spożyty na pusty żołądek. Pierwsze efekty działania można zauważyć już po kilku minutach od spożycia. Maksymalne stężenie substancji aktywnych w mózgu pojawia się po około 45 minutach.
Jeśli chodzi o dawkowanie korzenia kava kava, należy ściśle przestrzegać zalecanych przez producenta preparatu porcji. W przypadku suszu ziołowego jednorazowa średnia dawka to 1 łyżeczka surowca na pół szklanki wody. W przypadku ekstraktów z kava kava przeważnie stosuje się 200-500 mg na dobę.
Oprócz świeżego korzenia i suszu ziołowego kava kava jest też dostępna w innych formach, w tym w postaci ekstraktów, kapsułek, tabletek, proszku.
Czy kava kava jest legalna w Polsce?
Kava kava jeszcze do niedawna była nielegalna w naszym kraju. Jednak usunięto ją z listy środków zakazanych gdyż dowiedziono, że nie wpływa na ośrodkowy układ nerwowy w stopniu mogącym zagrażać zdrowiu. Wykazano, że kava kava, mimo zawartości związków psychoaktywnych, nie uzależnia. Co więcej, nie ma dowodów na to, aby spożywanie tej rośliny mogło wywoływać szkody społeczne.
Kava kava jest zatem środkiem legalnym. Nie jest jednak zarejestrowana jako środek spożywczy, więc trudno ją zakupić w naszym kraju. Niemniej jednak bezproblemowo można ją nabyć przez internet w sklepach zarejestrowanych w innych krajach.
Kava, kava – interakcje, przeciwwskazania
Mimo że kava kava wyróżnia się wieloma dobroczynnymi działaniami, warto zdawać sobie sprawę z potencjalnych skutków ubocznych oraz interakcji tej rośliny z niektórymi substancjami. Szczególną ostrożność należy zachować, jeśli stosujemy:
- leki przeciwlękowe, uspokajające i nasenne (kava kava może nasilić działanie sedatywne tego rodzaju farmaceutyków),
- leki przeciwbólowe (połączenie ich z kava kava może wpłynąć na efekt nadmiernego uspokojenia, oszołomienia),
- beta-blokery (kava kava może potęgować ich działanie).
Nie należy też łączyć korzenia kava kava z alkoholem z uwagi na możliwość wystąpienia nadmiernego uspokojenia, przytępienia zmysłów, rozkojarzenia i pogorszenia funkcji poznawczych.
Kava kava nie powinna być ponadto stosowana przez osoby z chorobami wątroby, kobiety w ciąży i w okresie karmienia, dzieci, osoby uzależnione od alkoholu lub narkotyków, osoby chore na depresję.
Z wykształcenia kulturoznawca, zawodowo zajmuje się e-marketingiem. Entuzjastka zdrowego, aktywnego stylu życia. Uwielbia gotować, czytać, pić yerba mate, biegać, oglądać dobre filmy i… dobrze spać.